Có nên đi khám thai sớm hay không? Chia sẻ từ Bs Bích Trang BMT - Chuyên gia chăm sóc sức khỏe Mẹ và Bé
Mang thai là một hành trình quan trọng, đánh dấu bước ngoặt lớn trong cuộc đời của mỗi người phụ nữ. Để có một thai kỳ khoẻ mạnh, an toàn cho cả mẹ và bé, việc thăm khám thai sớm luôn được các chuyên gia y tế khuyến khích.
Liệu thực sự “Có nên đi khám thai sớm hay không?” Đây là thắc mắc của rất nhiều người. Khi xem xét sâu hơn, chúng ta nhận ra rằng đây là bước khởi đầu không thể thiếu để đảm bảo quá trình mang thai diễn ra êm đẹp, ít biến chứng, và duy trì sức khỏe ổn định cho cả mẹ lẫn thai nhi.
Ngay khi có dấu hiệu mang thai, nhiều phụ nữ do dự, chưa biết cần làm gì hoặc chờ thêm thời gian mới đi khám. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm và chia sẻ từ các bác sĩ sản khoa, trong đó có Bs Bích Trang BMT, chỉ cần nghi ngờ, trễ kinh hoặc xuất hiện các biểu hiện như buồn nôn, mệt mỏi, căng tức ngực, bạn nên đặt lịch khám thai sớm nhất có thể. Thông qua sự thăm khám cùng các xét nghiệm cần thiết, việc xác định vị trí của thai nhi (đã “làm tổ” đúng vị trí trong buồng tử cung hay không) vô cùng quan trọng, giúp giảm thiểu nguy cơ thai ngoài tử cung và kịp thời điều trị nếu có dấu hiệu bất thường.
Bên cạnh đó, khám thai sớm còn cho phép bác sĩ đánh giá tình trạng tử cung, niêm mạc cũng như các yếu tố liên quan đến sức khỏe của người mẹ. Việc xác định các “mầm mống” nguy cơ như cao huyết áp, tiểu đường thai kỳ, bệnh tuyến giáp hay những bất thường bẩm sinh cũng trở nên hiệu quả khi nhận biết sớm để có phương án can thiệp kịp thời. Nhiều biến chứng nguy hiểm trong thai kỳ như tiền sản giật, suy dinh dưỡng bào thai hoặc thậm chí đe dọa tính mạng thai nhi có thể hạn chế tối đa bằng việc theo dõi sức khỏe liên tục.
Lợi ích của khám thai sớm
Một lợi ích không thể bỏ qua của việc khám thai sớm là khả năng phát hiện dị tật thai nhi. Trong ba tháng đầu, bác sĩ thường khuyến khích thực hiện các xét nghiệm sàng lọc như Double test, Triple test, NIPT… để kiểm tra nguy cơ hội chứng Down, dị tật ống thần kinh, hoặc các bất thường nhiễm sắc thể khác. Bằng cách phát hiện kịp thời, gia đình sẽ có thêm thông tin để chủ động chuẩn bị, tư vấn với bác sĩ, thậm chí lên kế hoạch điều trị hoặc đưa ra quyết định đúng đắn nhất cho mẹ cũng như bé. Theo khuyến nghị của các hiệp hội sản phụ khoa, những cuộc thăm khám này nên được thực hiện ở mốc 10 - 12 tuần tuổi, hoặc sớm hơn khi có chỉ định cụ thể.
Đối với những bà mẹ có tiền sử bệnh lý
Đối với những bà mẹ có tiền sử bệnh lý, khám thai sớm còn quan trọng hơn. Các trường hợp đã từng bị sảy thai, lưu thai, thai ngoài tử cung, hay phụ nữ có các bệnh nền như tim mạch, viêm gan, rối loạn đông máu… cần tham khảo ý kiến bác sĩ sớm để xây dựng kế hoạch “chăm sóc đặc biệt”. Chế độ dinh dưỡng, hướng dẫn vận động cần được cá nhân hoá theo tình trạng sức khỏe cụ thể của mỗi thai phụ. Nhờ vậy, khi được quan sát và can thiệp kịp thời, mẹ bầu sẽ hạn chế được các biến chứng không mong muốn, thai nhi có điều kiện phát triển trong điều kiện tốt nhất.
Khám thai sớm giúp bác sĩ tư vấn
Cũng trong giai đoạn đầu thai kỳ, thay đổi lớn về nội tiết tố cũng như cơ thể có thể gây ra tình trạng ốm nghén, giảm ăn, mệt mỏi. Khám thai sớm giúp bác sĩ tư vấn những giải pháp giảm bớt khó chịu, đồng thời đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng tối thiểu cho mẹ và con. Nhiều người cho rằng chỉ cần giữ chế độ ăn “bình thường” như trước khi mang thai là đủ, nhưng thực tế, mang thai đòi hỏi mẹ bổ sung nhiều hơn các dưỡng chất như acid folic, sắt, canxi… nhằm hỗ trợ quá trình phát triển của hệ thần kinh và xương cho thai nhi. Bác sĩ sẽ đưa chi tiết hướng dẫn, căn cứ vào tình trạng cụ thể, cân nặng, chế độ sinh hoạt hiện tại của người mẹ để điều chỉnh hợp lý.
Song song đó, thăm khám thai kỳ từ sớm và duy trì đều đặn còn giúp xây dựng mối quan hệ chặt chẽ giữa mẹ bầu với đội ngũ y tế. Đây là cơ hội để mẹ bầu trao đổi, học hỏi kiến thức, cách tự chăm sóc tại nhà, kịp thời phản ánh những dấu hiệu lạ của cơ thể với bác sĩ. Kiến thức và hành vi phòng ngừa cũng được cập nhật liên tục, từ việc giữ vệ sinh cá nhân, bảo vệ khỏi các bệnh truyền nhiễm, đến quản lý tình trạng căng thẳng (stress), mất ngủ thường gặp ở phụ nữ mang thai. Một kế hoạch chăm sóc toàn diện thiết lập ngay từ đầu thai kỳ không chỉ bảo đảm thai nhi phát triển bình thường, mà còn ngăn ngừa nguy cơ tai biến sản khoa.
Vấn đề cốt lõi
Để trả lời cho thắc mắc “Có nên đi khám thai sớm hay không?” thì chắc chắn câu trả lời nằm ở hai chữ “nên khám”. Khi bắt đầu thai kỳ, bác sĩ thường chỉ định siêu âm, thực hiện các xét nghiệm cơ bản như xét nghiệm nước tiểu, thử máu, đo huyết áp, kiểm tra nồng độ hormone hCG, đánh giá sự phát triển ban đầu của thai. Sự theo dõi này sẽ tiếp tục được duy trì qua tam cá nguyệt đầu (3 tháng đầu), tam cá nguyệt giữa (3 tháng giữa) và tam cá nguyệt cuối (3 tháng cuối). Mỗi giai đoạn đều có các mốc khám thai riêng, bao gồm siêu âm hình thái thai nhi, sàng lọc nguy cơ, theo dõi đường huyết, kiểm soát cân nặng, kiểm tra nước ối… nhằm kịp thời điều chỉnh và cung cấp các lời khuyên cần thiết.
Theo chia sẻ của Bs Bích Trang BMT, một trong những lý do then chốt khiến chị luôn khuyến khích người mẹ đi khám thai sớm chính là “phát hiện sớm bất cứ bất thường nào đồng nghĩa với việc giảm nguy cơ biến chứng”. Ngay cả đối với những phụ nữ mang thai lần đầu, nếu cảm thấy sức khỏe tốt, không có tiền sử bệnh lý thì việc khám vẫn mang lại nhiều tiện ích. Bạn luôn được tư vấn các biện pháp phòng ngừa tối ưu, hạn chế các tác động bất lợi từ môi trường. Sự chủ động này cũng giảm bớt căng thẳng, lo âu thường gặp ở người lần đầu làm mẹ, tạo tâm lý an tâm để tận hưởng thai kỳ một cách nhẹ nhàng nhất.
Khám thai sớm không chỉ mang ý nghĩa phát hiện dị tật
Khám thai sớm không chỉ mang ý nghĩa phát hiện dị tật, lưu thai hoặc các nguy cơ khác, mà còn là cách thức để “chăm sóc thai nhi từ trong trứng nước”. Càng chuẩn bị kỹ, bé con của bạn càng càng có nền tảng vững chắc để phát triển toàn diện. Nếu chờ đợi quá lâu hay chủ quan, một số dấu hiệu có thể bị bỏ qua, dẫn đến những hậu quả khó lường. Ví dụ, trong trường hợp thai ngoài tử cung, nếu không phát hiện kịp thời, mẹ bầu có thể đối mặt với nguy hiểm do vỡ vòi trứng, mất máu cấp. Những ca tai biến sản khoa thường gây ra cảm giác sợ hãi, mất tinh thần, thậm chí ảnh hưởng đến khả năng sinh sản về sau.
Việc sàng lọc những yếu tố rủi ro về gen
Ngoài ra, việc sàng lọc những yếu tố rủi ro về gen và nhiễm sắc thể cũng là khía cạnh nổi bật khi khám thai sớm. Ngày nay, với công nghệ y tế hiện đại, bạn có thể thực hiện các xét nghiệm không xâm lấn như NIPT để phân tích ADN thai nhi trong máu của người mẹ. Phương pháp này có độ chính xác cao, giúp phát hiện nhiều nguy cơ bất thường di truyền. Nếu kết quả cho thấy bất ổn, bác sĩ sẽ hướng dẫn các quy trình chẩn đoán chuyên sâu hơn, góp phần mang lại sự an tâm hoặc đưa ra phương án điều trị phù hợp.
Trong quá trình mang thai, chế độ ăn uống, nghỉ ngơi, tập luyện thể dục cũng rất quan trọng. Bằng những hướng dẫn cụ thể từ lần khám sớm, bạn sẽ biết cách phân bổ bữa ăn, lựa chọn thực phẩm giàu dưỡng chất, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn hay nhiều dầu mỡ không tốt cho tim mạch và quá trình nuôi dưỡng thai nhi. Tập thể dục nhẹ nhàng, ví dụ như yoga hoặc đi bộ, cũng nên được bác sĩ gợi ý về thời lượng, cường độ và tư thế thích hợp để tránh việc lạm dụng sức hoặc gây nguy hiểm. Đặc biệt, ở những phụ nữ làm việc văn phòng, việc ngồi quá lâu có thể ảnh hưởng xấu đến tuần hoàn, dễ dẫn đến suy giãn tĩnh mạch. Thăm khám sớm và thường xuyên cho phép kiểm tra các nguy cơ này, đồng thời đưa ra giải pháp phù hợp.
Khám thai định kỳ không chỉ
Vậy, một lần nữa, Có nên đi khám thai sớm hay không? Thực tế, khám thai định kỳ không chỉ gói gọn trong ba tháng đầu thai kỳ. Đây là cả một quy trình chăm sóc liên tục, mỗi giai đoạn lại có những đặc điểm riêng liên quan đến sự phát triển của thai như hình thành hệ thần kinh, phát triển xương, cơ quan nội tạng. Nếu bạn chủ quan, bỏ lỡ thời điểm khám quan trọng, rất nhiều nguy cơ về sức khỏe của mẹ và bé có thể không được phát hiện kịp thời. Việc chăm sóc thai kỳ đúng cách không chỉ mang tính phòng ngừa, mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống của người mẹ: hạn chế rối loạn nội tiết, hạn chế lo âu trầm cảm, cũng như tối ưu hoá môi trường phát triển cho bé.
Khám thai sớm và đều đặn
Như vậy, có thể khẳng định rằng, khám thai sớm và đều đặn dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia như Bs Bích Trang BMT là lựa chọn tối ưu để hành trình 9 tháng 10 ngày của mẹ bầu được an toàn, suôn sẻ. Khám thai sớm mang lại vô vàn lợi ích: xác định vị trí thai nhi, phát hiện sớm dị tật, đảm bảo sức khỏe mẹ bầu, quản lý các bệnh nền, tư vấn chế độ dinh dưỡng và thói quen sinh hoạt, từ đó hạn chế các biến chứng nguy hiểm. Không dừng lại ở góc độ y khoa, đó còn là sự chăm sóc tinh thần, tạo điều kiện cho mẹ sẵn sàng đón nhận niềm hạnh phúc vô bờ khi em bé chào đời.
Chính vì vậy, hãy lắng nghe cơ thể mình, đừng chờ đợi quá lâu mới đến các cơ sở y tế uy tín. Ngay cả khi bạn tin rằng sức khỏe mình tốt, hay đã có nhiều kinh nghiệm qua những lần mang thai trước, việc khám sớm sẽ luôn có lợi. Tâm lý vững vàng, hiểu đúng và đủ về tình hình thai nghén, bạn sẽ có sự chuẩn bị tốt hơn về mọi mặt: tài chính, gia đình, dinh dưỡng, vật dụng cho bé… Quan trọng hơn cả, bạn bảo đảm cho bé con nguồn khởi đầu thuận lợi nhất trong cuộc đời. Kỷ niệm thời gian mang thai sẽ trở thành một hành trình đầy ắp niềm vui, chứ không phải là chuỗi lo âu, hồi hộp chờ đợi những kết quả bất ngờ.
Vấn đề cốt lõi cần được nhấn mạnh
Tóm lại, việc có nên đi khám thai sớm hay không đã được giải đáp rõ ràng. Đây là vấn đề cốt lõi cần được nhấn mạnh cho tất cả mọi người, đặc biệt với những cặp vợ chồng lần đầu đón nhận “tin vui”. Hy vọng qua chia sẻ của Bs Bích Trang BMT, bạn sẽ hiểu hơn về ý nghĩa của khám thai sớm, qua đó chủ động hơn trong hành trình chăm sóc thiên thần bé bỏng. Hãy luôn giữ tinh thần lạc quan, sẵn sàng ứng phó với bất kỳ biến cố nào, bởi sự chăm sóc tận tình và kiến thức vững vàng chính là món quà quý giá nhất bạn có thể trao cho con từ những ngày đầu. Mỗi lần thăm khám là một bước tiến giúp bạn và bé đến gần hơn với một kết thúc hạnh phúc: khoảnh khắc con cất tiếng khóc chào đời, khỏe mạnh, an toàn và tràn đầy tình yêu thương.
Xem thêm