Tại sao phải xét nghiệm tiểu đường thai kỳ?

Trong suốt hành trình mang thai, sức khỏe của người mẹ và sự phát triển của thai nhi luôn là mối quan tâm hàng đầu. Trong đó, tiểu đường thai kỳ là một tình trạng tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời. Vậy tại sao mẹ bầu cần xét nghiệm tiểu đường thai kỳ? Hãy cùng lắng nghe những chia sẻ từ BS Bích Trang BMT – Chuyên gia chăm sóc sức khỏe mẹ và bé tại Buôn Ma Thuột – để hiểu rõ hơn.

1. Tiểu đường thai kỳ là gì và có nguy hiểm không?
Tiểu đường thai kỳ (Gestational Diabetes Mellitus – GDM) là tình trạng rối loạn dung nạp glucose, xuất hiện lần đầu tiên trong thai kỳ. Tình trạng này xảy ra khi cơ thể mẹ không sản xuất đủ insulin để điều hòa lượng đường trong máu khi mang thai.
Dù không phải là bệnh mạn tính như tiểu đường type 1 hay type 2, nhưng GDM vẫn có thể gây ra nhiều biến chứng cho cả mẹ và bé nếu không được phát hiện và kiểm soát đúng cách. Những mẹ có tiền sử béo phì, có người thân mắc tiểu đường, hoặc từng sinh con to (trên 4kg) là đối tượng nguy cơ cao.

2. Phát hiện sớm để can thiệp kịp thời
Việc xét nghiệm và chẩn đoán sớm tiểu đường thai kỳ giúp bác sĩ có cơ sở điều chỉnh chế độ ăn uống, luyện tập và theo dõi thai kỳ sát sao hơn. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng nếu kiểm soát tốt đường huyết, mẹ bầu có thể sinh con khỏe mạnh, không bị ảnh hưởng bởi các biến chứng thường gặp như sinh non, tiền sản giật, hoặc thai to dẫn đến sinh mổ.

3. Những nguy cơ dài hạn sau sinh
Tiểu đường thai kỳ không phải là câu chuyện kết thúc sau khi em bé chào đời. Theo thống kê, khoảng 50% phụ nữ từng mắc GDM có nguy cơ phát triển thành tiểu đường type 2 trong vòng 10 năm sau sinh. Ngoài ra, em bé cũng có nguy cơ cao bị béo phì hoặc rối loạn đường huyết sau này nếu mẹ không kiểm soát tốt đường huyết trong thai kỳ.

4. Khi nào nên xét nghiệm tiểu đường thai kỳ?
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các hiệp hội sản phụ khoa quốc tế khuyến cáo thai phụ nên xét nghiệm tầm soát tiểu đường thai kỳ trong giai đoạn từ tuần 24 đến tuần 28 của thai kỳ. Với những mẹ có nguy cơ cao, bác sĩ có thể chỉ định làm xét nghiệm sớm hơn hoặc nhiều lần trong thai kỳ.

5. Phương pháp xét nghiệm phổ biến
Phương pháp thường được sử dụng là nghiệm pháp dung nạp glucose (OGTT). Thai phụ sẽ uống một lượng glucose pha loãng, sau đó lấy máu định kỳ để kiểm tra mức đường huyết. Đây là xét nghiệm đơn giản, nhanh gọn và hoàn toàn an toàn cho cả mẹ và bé.

6. Ổn định đường huyết – Giảm thiểu biến chứng cho mẹ
Khi đường huyết được giữ ổn định, mẹ sẽ giảm nguy cơ mắc các biến chứng như tăng huyết áp, tiền sản giật, nhiễm trùng sau sinh hay sinh non. Ngoài ra, một chế độ ăn lành mạnh và vận động điều độ không chỉ kiểm soát được GDM mà còn giúp mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh và dễ dàng phục hồi sau sinh.

7. Bảo vệ con ngay từ trong bụng mẹ
Mức đường huyết cao ở mẹ có thể khiến bé phát triển quá mức, dẫn đến khó sinh hoặc phải sinh mổ. Trẻ sơ sinh từ mẹ bị tiểu đường thai kỳ cũng có nguy cơ bị hạ đường huyết, vàng da, suy hô hấp sau sinh… Việc xét nghiệm sớm và điều chỉnh kịp thời chính là hành động bảo vệ con một cách thiết thực.

8. Lời khuyên từ BS Bích Trang BMT
Theo BS Bích Trang, đa phần các ca tiểu đường thai kỳ đều có thể kiểm soát được thông qua chế độ ăn uống cân bằng, hạn chế đường và tinh bột hấp thu nhanh, đồng thời duy trì vận động nhẹ nhàng như đi bộ, yoga cho bà bầu. Ngoài ra, việc theo dõi đường huyết tại nhà và tái khám định kỳ là yếu tố then chốt để ngăn ngừa biến chứng.

9. Xét nghiệm không “rườm rà” mà là bảo vệ
Dù mẹ bầu có thể cảm thấy phiền vì phải đi lại nhiều lần để làm xét nghiệm, nhưng thực tế, tầm soát tiểu đường thai kỳ chỉ cần thực hiện 1–2 lần trong suốt thai kỳ. Đây không phải là thủ tục hình thức mà là một trong những bước kiểm tra quan trọng nhất để bảo vệ thai kỳ an toàn.

10. “Tại sao phải xét nghiệm tiểu đường thai kỳ?” – Câu trả lời là: Vì con và vì chính mẹ
Không chỉ những mẹ có nguy cơ cao mới nên xét nghiệm. Thực tế, nhiều mẹ bầu có thân hình gọn gàng, ăn uống khoa học vẫn có thể bị GDM mà không hề có dấu hiệu rõ ràng. Do đó, mọi thai phụ nên chủ động làm xét nghiệm theo đúng chỉ định của bác sĩ để có một thai kỳ khỏe mạnh, trọn vẹn.

Kết luận
Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ không chỉ là bước kiểm tra bắt buộc, mà còn là chìa khóa giúp mẹ bầu phòng ngừa rủi ro và bảo vệ tương lai cho con ngay từ trong bụng mẹ. Hy vọng rằng, qua những chia sẻ từ BS Bích Trang BMT, các mẹ sẽ hiểu rõ tầm quan trọng của việc tầm soát tiểu đường thai kỳ và chủ động chăm sóc bản thân thật tốt trong hành trình làm mẹ.